موتورهای محبوب پراید
در این مقاله قصد ارائه نکاتی درباره انواع موتورهای محبوب پراید را داریم. سری موتورهای B3 ، B5 ، B6 ، BP که پیش از این برروی خودروهای فورد ، مزدا و کیا امتحان خود را پس داده اند.
خودرو پراید برخلاف تصور عموم ، ظرفیت تقویت و تیونینگ بسیاری را دارد ، به همین دلیل در مسابقات داخلی از محبوبیت بالایی برخوردار هستند به طوری که در پیست‌های سرتاسر کشور شاهد حضور پررنگ آن ها هستیم.
در ابتدا پراید با موتور B3 در داخل کشور عرضه شد و تا قبل از اینکه موتورهای پراید توسط سایپا به عنوان یورو۴ معرفی شوند ، سایپا هم از موتورهای B3در این خودرو استفاده میکرد . B3 یکی از موتورهای محبوب پراید ،با موتور کوچک۱.۳ لیتری و یا به طور دقیق موتوری با حجم ۱۳۲۴ سی‌سی میباشد که تا کنون علاوه بر پراید برروی خودروهایی چون مزدا ۳۲۳ ، فورد فستیوا و کیا ریو نصب شدهاند.این موتور ۴ سیلندر خطی با یک میل سوپاپ (SOHC=Single Over Head Camshaft)و در دونوع کاربراتور و انژکتوری عرضه شده است.
موتور بی۳ موتوری کم استهلاک و کم مصرف است که با همان حجم موتور کم قادر به تولید ۶۳ اسب بخار برروی میل لنگ و ۹۹ نیوتن متر گشتاور در نسخه‌های قدیمی انژکتوری و کاربراتی است.در نسخه‌هایی که بعدا تولید شدند این اعداد و ارقام بهبود یافته بودند به طوری که قدرتی برابر ۷۳ اسب بخار و گشتاوری برابر ۱۱۰ نیوتن متر را ارائه میدادند .
دست یافتن به این اعداد و ارقام شاید با استاندارد های امروزی همخوانی نداشته باشد ولی برای موتوری که در گذشته‌های نسبتا دور تولید شده است ، قابل قبول میباشد.موتورهای جدید پراید که از استاندارد یورو۴ بهره می‌برند با نام M13 شناخته میشوند.
موتور M13 توانی برابر ۷۱ اسب بخار برروی میل لنگ و گشتاور ۱۰۸ نیوتن متری دارد که این اعداد و ارقام ، اطلاعات رسمی است که سایپا برای این خودرو اعلام کرده است ، جالب است بداتید که تست‌های داینومومتری که از پراید‌های فابریک یورو۴ گرفته میشود صداقت این ادعا را تایید نمیکند چون ادعای خودروساز ها قدرت و گشتاور را برروی میل لنگ ارائه می دهد این در حالی است که تست های داینو قدرت و گشتاور سر چرخ را بررسی می کند .
در مرحله بعد نوبت به سری موتورهای B5 میرسد که برای مسابقات در پیست و عرصه‌های رقابتی مورد استفاده قرار می گیرند. با وجود آنکه این سری موتور قدرت آنچنانی نسبت به BP ندارد ولی در رده و کلاس خود میتواند حرفایی برای گفتن داشته باشد . موتور B5 با حجم موتور۱۴۹۸ سی سی در مدل‌های ۸ و ۱۶ سوپاپ تولید شده‌است.
مدل ۸ سوپاپ آن که دارای یک میل سوپاپ است در دو مدل انژکتور و کاربراتور تولید و مدل انژکتور آن که قوی‌ترین مدل آن است قادر به تولید ۸۸ اسب بخار قدرت و ۱۳۵ نیوتن متر گشتاور است البته لازم به ذکر است که نسخه های کاربراتوری که وبر ۴ دهنه برروی آن نصب است خیلی بازدهی بهتری نسبت به انژکتور دارد.
مدل کاربراتور B5 دارای ۳ کد متفاوت و قدرت‌های متفاوت ۷۳،۷۶ و ۸۲ اسب بخار و گشتاور‌های ۱۱۲ و ۱۲۰ نیوتن متر را تولید میکنند .
موتور B5 برروی خودروهای مزدا۳۲۳ و فورد لیزر کارایی خوبی به نمایش گذاشته‌است.مدل دیگر B5 که ۱۶ سوپاپ و تک میل سوپاپ است نیز دارای سری‌های مختلف میباشد که تنها یک سری آن از کاربراتوری است ، توان و گشتاور تولیدی این موتور به ترتیب ۹۱ اسب بخار و ۱۲۲ نیوتن متر است.سری‌های دیگر آن که انژکتوری هستند میتوانند قدرتی در بازه ۸۰ تا ۱۰۰ اسب بخار تولید کنند و درکنار آن گشتاورشان نیز بین ۱۱۸ تا ۱۳۲ نیوتن متر متغیر است .
نوع آخر موتور B5 از ۱۶ سوپاپ و دوعدد میل سوپاپ(DOHC=Double Over Head Camshaft) بهره میبرد.
درزمانی که یک میل سوپاپ داریم آن میل سوپاپ وظیفه تمام فعالیت‌های سوپاپ‌ها را که از قبیل باز و بسته شدن است را به عهده دارد.وقتی دو میل سوپاپ برای موتور در نظر گرفته میشود،یک میل سوپاپ حرکت سوپاپ‌های ورودی و میل سوپاپ دیگر وظیفه سوپاپ‌های خروجی را کنترل میکند موتورهای ۸ و ۱۶ سوپاپ میتوانند تک میل باشند اما در نمونه های دو میل سوپاپ تنها میتوان موتور را ۱۶ سوپاپه طراحی کرد.
موتور B5 با ۱۶سوپاپ از سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری بهره میبرد و در چهار سری عرضه شده است.این مدل قادر به تولید توانی مابین ۱۰۵ تا ۱۲۰ اسب بخار و گشتاور تولیدی آن نیز بازه ای بین ۱۲۷ تا ۱۴۷ نیوتن متر است . موتور B5 بازخورد بهتری نسبت به B3 داشته است و تیون‌های بیشتری بر رویش انجام شده است اما همچنان موتورهای B6 و BP در صدر لیست جای میگیرند .
حالا نوبت به یکی دیگر از موتورهای محبوب پراید یعنی موتور B6 رسیده است که در صحنه ی مسابقات بسیاری به چشم می‌خورد.موتور B6 دارای حجم موتور ۱۵۹۷ سی سی است که در همان مدل‌های ۸ و۱۶ سوپاپ دارای تک یا دو میل سوپاپ تولید شده‌است. B6نسبت به B5 ظرفیت تیونینگ بیشتری را دارا میباشد ، همین مورد موجب محبوبیت و حضور به مراتب بیشتر موتور B6 در پیست شده است.
موتور B6 به دلیل استفاده از قطعات،بلوک و آلیاژ های بهتر و در عین‌حال حجم موتور بیشتر نسبت به B5 توان و کشش تیون کردن خوبی را به ما میدهد.استروک یا ارتفاع سیلندر‌های موتور B6 مزدا دو میلیمتر از B6 کیا بیشتر است که همین امر سبب اختلاف حجم ۳ سی سی شده‌است. B6در مدل دومیل سوپاپ خود قادر به تولید قدرتی در حدود ۹۰ اسب بخار است.
و اما میرسیم به محبوب ترین موتور این لیست ، موتوری پرحاشیه و پرتوان به نام BP که معرفی و بررسی آن نیز هیجان‌انگیز است.حجم موتور BP بطور فابریک ۱۸۳۹سی سی است که از چهار سیلندر با چیدمان خطی سود میبرد. چهار پیستون مستحکم هر چهر سیلندر توسط میل لنگ فورج کنترل میشوند. تکه‌ای از آهن گداخته و مذاب که توسط دستگاه‌های پرس با شکل مخصوص تولید میشوند ، میل لنگ فورج تلقی میشود.
استحکام قطعات فورج‌کاری شده بهتر از قالبی‌ها میباشد که این استحکام بالاتر هزینه ساخت بالاتری را در بر دارند.موتور BP دارای کارتل روغن آلومینیومی است که به راحتی بر روی آن قابل تشخیص است . موتور BP از سیستم روغن‌کاری و خنک کاری قدرتمندی استفاده میکند به طوری که برای تعویض موتور B3 به BP باید بر روی سیستم روغن کاری و خنک کننده تغییرات کلی را اعمال کرد . این تقویت سیستم روغن‌کاری و سیستم خنک کاری بهبود‌‌هایی در بازده موتور داشته است و طول عمر مفید موتور را افزایش میدهد .
توان موتور BP به طور فابریک ۱۳۱ اسب بخار و گشتاور ۱۶۵ نیوتن متر است که برای قرار گرفتن برروی پراید عددی بالاست برای همین در مسابقات پراید‌های موتور BP در کلاس آزاد قرار میگیرند . نکته جالب موتور BP که در هیچکدام از سری موتورهای قبل شاهدش نبودیم ، ورودی هوای متغیر است.
منیفولد ورودی یا همان ورودی هوای متغیر BP دارای دو مسیر مجزا برای ورود هوا به سیلندر است. این دو مسیر دارای دو طول متفاوت هستند که برای دور های پایین از مسیر با طول بیشتر و هنگامی که دور موتور افزایش می‌یابد ، هوا به طور اتوماتیک از طریق دریچه گاز از مسیر با طول کمتر به موتور میرسد.
قطعا اطلاع از قیمت خودرو ها و اخبار مربوط به آن ها در تصمیم گیری های شما برای خرید خودرو موثر است اگر می خواهید در هر لحظه از این اخبار مطلع باشید می توانید به صفحات قیمت آنلاین خودرو و اخبار روز خودرو مراجعه نمایید.
تیونینگ موتورها
حالا که سری موتورهای بالا را شناختیم خالی از لطف نیست که نگاهی هم به تیونینگ داشته باشیم .
اگر بخواهیم از موتور B3 شروع کنیم جالب است اشاره کنیم که کشش و گنجایش تیونینگ موتور B3 از موتور هم رده خودش که با کد M13 شناخته میشود ، بیشتر است.آلیاژهای B3 نسبت به M13مقاوم تر هستند و از کیفیت ساخت بالایی بهره می‌برند.پس برای همین است که عاشقان سرعت ، پراید تیونینگ خود را با B3 آغاز میکنند .
همانطور که پیش از این اشاره کردیم قدرت موتور B3 با وزن پراید تناسب خوبی دارد و با کوچکترین بهبود در قدرت آن حس رانندگی متفاوتی را به راننده القا میکند .نمیتوان از وزن کم پراید در تغییر محسوس افزایش نسبت قدرت به وزن آن چشم پوشی کرد .
در ابتدا و با کم‌ترین هزینه میتوان تغییراتی در سیستم جرقه و سیستم ورودی هوا ایجاد کرد.در مرحله بعد میتوان لذت استفاده از فلایویل سبک را تجربه کرد . فلایویل همان چرخ‌طیار است که برای یکنواخت کردن چرخش‌‌های میل‌لنگ بکار می‌رود و اینرسی بالایی دارد.برای افزایش کارایی از وزن فلایویل میکاهند .
این کاهش وزن به دلیل استفاده از آلیاژهای سبک است که ، در استحکام این قطعه خللی وارد نمیکند . فلایویل به دلیل آنکه با ریخته‌گری و در تیراژ بالا تولید میشوند احتمال بالانس نبودن وجود دارد . بنابراین بالانس کردن فلایویل از اهمیت زیادی برخوردار است . ابتدا تعویض فلاویل و سپس بالانس کردن آن موجب بهبود در شتاب خودرو میشود .
برای افزایش قدرت بیشتر میتوان از هدرز نیز استفاده کرد که به خروج بهتر دود حاصل از احتراق در سیلندر کمک میکند . در مسیر هدرز استفاده از منبع اگزوز‌های اسپرت نیز توصیه میشود که علاوه بر ایجاد صدای دلنشین ، باعث خروج راحت تر و سریع تر دود میشود .
حالا که از خروجی موتور صحبت شد خوب است بر ورودی هوا موتور نیز نیم نگاهی داشته باشیم . تعویض فیلتر هوای فابریک با برند بهتر ، نصب کیت مکش و در نهایت از همه پرخرج تر و سخت‌تر نصب توربو است البته که نصب توربو بر روی موتور B3 زیاد رضایت‌بخش نیست چراکه آلیاژهای مورد استفاده در ساخت قطعات موتور B3 توان تحمل فشارهای بالا مثل ۹ تا ۱۲ PSI را ندارد بنابراین استفاده از توربو نتایج خوب و چشم‌گیری را نشان نمیدهند .
برای تغییر در حجم موتور های B3 از کف‌تراشی و سپس از رینگ و پیستون ریو برای آن استفاده میشود. تغییرات در قطر و ارتفاع سیلندر در حد میلیمتر میباشد و بیشتر از آن نسبت تراکم را بهم می‌زند که اصلا خوب نیست . در تغییر حجم و استفاده از رینگ و پیستون دیگر ما شاهد افزایش تراکم نیز هستیم .
تعویض میل سوپاپ و میل لنگ و سوپاپ‌ها نیز برای این مدل امکان پذیر است.لازم به‌ذکر است که دلیل حضور کم پراید با موتور B3 در پیست‌ها هزینه بالای تیونینگ بوده و به صرفه نیست که بخواهیم تمام مراحل بالا را از قبیل تعویض فلایویل ، نصب هدرز ، کیت مکش ، حجم زنی و تعویض میل سوپاپ و سوپاپ را صرفا برای افزایش ۱۰ تا ۱۵ اسب بخاری قدرت انجام دهیم .
بنابراین گزینه‌های بهتر ، پربازده تر و کم دردسرتری مثل تعویض موتور رقم می‌خورد . افرادی که اقدام به تعویض موتور میکنند عموما به سمت B6 می‌روند چرا که هم قدرت بیشتری را در حالت فابریک نسبت به B5 ارائه میدهد و هم تیونینگ آن سقف محدود کننده ای ندارد.
B5 و B6 ظاهری شبیه بهم دارند و تشخیص آن‌ها از هم برای افراد عادی مقدور نیست . مراحل تیونینگ B5 و B6 هم مشابه بالا است و با تیونینگ B5 امکان رسیدن به قدرت ۱۱۰ اسب بخاری فراهم میشود اما در موتور B6 به‌طور تصاعدی شاهد افزایش قدرت خواهیم بود به طوری که با کوچکترین اقدامات توانش به حدود ۱۲۰ اسب میرسد .در پیست شاهد پراید هاچبک‌های B6 هستیم که به دلیل وزن کمشان در مسابقات درگ میتوانند خودروهایی چون جنسیس کوپه و ماکسیما و پورشه پانامرا را به چالش بکشند . توان موتور B6 محدود نیست و هرچه بگوییم کم گفتیم ، تست داینو B6 های لوازمی که قدرتشان به ۱۵۰ اسب بخار هم رسیده اند ، این موضوع را تصدیق میکنند.
موتور پرقدرت BP که به‌طور فابریکی تمام ماشین‌های داخلی را حریف است و با کمی تغییرات در آن،جلوی خودروهای خارجی که چندین برابر آن قیمت دارند هم میتواند قد علم کند . BP حدود ۱۳۰ اسب‌بخار قدرت دارد که در تست‌هایی که از آن در پیست یا برروی داینو انجام گرفته است ، میتوان شاهد خروجی قدرتی در حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ اسب بخار بود .
این مقدار قدرت و گشتاور برای خودروهای وارداتی ، رقم بالایی به حساب نمیاید اما برای پرایدی که وزن آن تنها ۸۰۰ کیلوگرم است ، رقمی نجومی محسوب میشود ، یا کاهش وزن دوباره در مسیر تیونینگ ، نسبت قدرت به وزن ایده‌آلی را برای آن رقم می‌زند.پراید BP در رده کلاس آزاد قرار می‌گیرد که در پیست‌های داخلی کلاس آزاد سهم اعظم شرکت‌کنندگان پراید هاچبک‌های BP هستند .
با صفر تا صدی که پراید های BP دارند در پیست تنها موتورسیکلت های سنگین توانایی عرض اندام در برابرشان را دارند .
همان تغییرات در سیستم هوای ورودی و دود خروجی،تعویض میل سوپاپ و سوپاپ‌ها،بهره گرفتن از فلایویل سبک‌تر،تغییر در ابعاد سیلندر و پیستون‌‌ها، اجرای پورت و پولیش سرسیندر و سوپاپ‌ها و استفاده از سیستم روغن‌کاری و خنک‌کاری با بازده بهتر و قوی‌تر از اقداماتی است که در جهت تیونینگ موتور انجام می‌گیرد.
همه این اعمال شاید به‌ظاهر ساده باشد و حتی مکانیک ساده که تیون کار هم نیست بتواند انجام دهد اما به نظر کارشناسان این حوزه ، نصب و تنظیم این قطعات و موتور کار هرکسی نیست و علم و تجربه بالایی را طلب میکند تا بهترین نتیجه صورت پذیرد .
به کررات در پیست خودروهایی که بدون لوازم خاص و با سوپاپ و پیستون فابریک ، صرفا با تنظیم درست ماشین در سکو جایگاه بالاتری را به نسبت خودروهای هم رده لوازمی خود به دست آورده اند . بنابراین علاوه بر خرید لوازم با برند‌های معتبر ، نباید سپردن خودرو به تیون‌کار با تجربه را از یاد برد.
اگر مایل به شناخت مراکز تعویض پلاک هستد می توانید بر روی آن کلیک نمایید.
با رینگ اسپورت همراه باشید …
