زیان انباشته و سود انباشته چیست؟

سود و زیان انباشته مجموع سود و زیان شرکت پس از پرداخت سود سهام است. این اصطلاح را می توان به عنوان سرمایه ابقا، سود انباشته یا مازاد بدست آمده نیز نامید.

درآمد یک کسب می تواند مثبت (سود) یا منفی (ضرر) باشد. سود مثبت فرصت زیادی را به صاحبان مشاغل و یا مدیریت شرکت می دهد تا از مازاد درآمد کسب شده استفاده کند. غالبا این سود به سهامداران پرداخت می شود،  اما همچنین می تواند برای اهدافی مانند رشد قسمت های مختلف شرکت، دوباره در شرکت سرمایه گذاری شود. پولی که به سهامداران پرداخت نشده است، به عنوان سود پس انداز محسوب می شود.

بعضی اوقات، ممکن است یک شرکت سود آورده باشد اما هنوز به حساب سرمایه شرکا منتقل نشده باشد. اینها معمولا به صورت اندوخته عمومی، صندوق ذخیره و یا مانده حساب سود و ضرر هستند. با این حال، شریک جدید حق ندارد سهمی از این سود انباشته داشته باشد. اینها فقط با انتقال آن به سرمایه آنها به نسبت تقسیم سود قدیمی، در بین شرکای قدیمی تخصیص می یابد. به همین ترتیب، اگر زیان های تعهدی به صورت مانده بدهی سود و زیان در ترازنامه شرکت ظاهر شود.

سود و زیان انباشته در بورس

هر سال در هر شرکت تحت عنوان تصویب صورت های مالی ۱۲ ماهه، مجمع های عادی سالیانه برای بررسی گزارش هیئت مدیره برگزار می شود.

در پایان مجمع های عادی سالیانه بازدهی سهام در طول یک سال اعلام می شود. همچنین یک سود به عنوان سود خالص اعلام خواهد شد (البته اگر سودی باشد). سود خالص سودی است که تمامی هزینه ها و مالیات ها از آن کاسته شده است.

برای بدست آوردن EPS سهام، مقدار سود خالص بدست آمده، بر تعداد کل سهام تقسیم می شود و این عدد به عنوان EPS سهام ذخیره می گردد.

حال اگر بازدهی سهام مثبت باشد بخشی ازEPS بین سهامداران تقسیم شده و بخش دیگر تحت عنوان سود انباشته ذخیره می گردد ویا از زیان انباشته سال های قبل کم می شود.

اگر سهام شرکت در طول سال، بازدهی منفی داشته باشد، زیان انباشته شده از سود انباشته سال های قبل آن کم می شود و اگر سهام سود انباشته ای نداشته باشد کل مبلغ ضرر، تحت عنوان زیان انباشته ذخیره خواهد شد.

برای اطلاعات بیشتر خوب است بدانید، مقدار سودی که بین سهامداران تقسیم می شود را DPS می گویند. همچنین مقدار DPS پس از بازگشایی سهام، از قیمت سهام کاسته می شود.

سود پایدار چیست؟

سود انباشته مفهوم مهمی در حسابداری است. این اصطلاح به سود تاریخی کسب شده توسط یک شرکت منهای سود سهام پرداختی در گذشته اشاره دارد. کلمه “نگهداری” این واقعیت را نشان می دهد که چون این سود به سهامداران به عنوان سود پرداخت نشده است، درعوض توسط شرکت حفظ شده است. به همین دلیل، سود انباشته هنگامی که یک شرکت یا ضرر می کند یا سود سهام پرداخت می کند، کاهش می یابد و با ایجاد سود جدید، افزایش می یابد.

• سود انباشته (RE) میزان درآمد خالص باقی مانده برای تجارت پس از پرداخت سود سهامداران خود است.
• تصمیم برای حفظ سود یا توزیع آن بین سهامداران معمولا به عهده ی مدیریت شرکت است.
• یک شرکت متمرکز بر رشد ممکن است به طور کلی سود سهام پرداخت نکند یا مبالغ بسیار کمی پرداخت کند، زیرا ممکن است ترجیح دهد از سود انباشته برای تامین مالی فعالیت های توسعه استفاده کند.

چند نمونه استفاده از سود انباشته در شرکت ها

• افزایش سرمایه از محل سود انباشته
• پرداخت بدهی های شرکت از محل سود انباشته
• خرید تجهیزات و ماشین آلات برای شرکت در جهت نوسازی و توسعه فعالیت
• تحقیق و پژوهش در جهت بهبود وتوسعه فعالیت های جدید شرکت
• تولید یک محصول جدید
• ادغام یا مشارکت احتمالی که منجر به بهبود چشم انداز تجاری شود

با استفاده از سودهای پایدار گزینه های زیر به طور کلی همه ی احتمالات در مورد چگونگی استفاده از پول اضافی را پوشش می دهد:                                  

• پول درآمد می تواند (به طور کامل یا جزئی) بین صاحبان مشاغل (سهامداران) به صورت سود تقسیم شود.
• می توان برای گسترش فعالیت های تجاری موجود سرمایه گذاری کرد، مانند افزایش ظرفیت تولید محصولات موجود یا استخدام نمایندگان فروش بیشتر.
• این پول را می توان برای هر گونه ادغام، یا مشارکت احتمالی که منجر به بهبود چشم انداز های تجاری می شود، استفاده کرد.
• همچنین برای بازخرید سهام نیز می توان استفاده شود.
• برای بازپرداخت وام (بدهی) معوقه موجود در تجارت نیز استفاده کرد.              

گزینه ی اول منجر به این می شود که پول درآمد برای همیشه از کتاب و حساب های کسب و کار خارج شود زیرا پرداخت سود سهام غیر قابل برگشت است. با این حال، تمام گزینه های دیگر پول درامد را برای استفاده در کسب و کار حفظ می کنند و چنین فعالیت های سرمایه گذاری و تامین مالی، سود انباشته را تشکیل می دهد.

سود انباشته وقتی به عنوان درصدی از کل درامد بیان می شود، به آن نسبت نگهداری نیز گفته می شود و برابر است با نسبت پرداخت سود سهام.         

درحالی که اخرین گزینه بازپرداخت بدهی منجر به خروج پول از تجارت می شود، اما همچنان مانند پس انداز پرداخت سود در آینده، که آن را برای درج در سود های بازپرداخت شده واجد شرایط می کند، بر روی حساب های تجاری تاثیر می گذارد.

مدیریت و سودهای ابقا شده

تصمیم برای حفظ سود یا توزیع آن بین سهامداران  معمولا به عهده مدیریت شرکت است. با این حال اکثریت سهامداران می توانند از طریق اکثریت آرا به چالش کشیده شوند، زیرا آنها صاحبان واقعی شرکت هستند.

مدیران و سهامداران ممکن است به دلایل مختلف از شرکت بخواهند سود خود را حفظ کنند. با آگاهی بهتر از بازار و مشاغل شرکت، مدیریت ممکن است پروزه رشد بالایی را در نظر داشته باشد، پروژه ای که ممکن است آنها را به عنوان کاندیدایی برای بازده قابل توجه در آینده تصور کند.

در دراز مدت، چنین ابتکاراتی ممکن است به جای سود حاصل از پرداخت سود سهام، سود بهتری برای سهامداران شرکت داشته باشد. پرداخت بدهی با سود بالا ممکن است به جای پرداخت سود سهام، توسط مدیران سهامداران ترجیح داده شود.

از طرف دیگر، هنگامی که یک شرکت درآمد مازاد ایجاد می کند، بخشی از سهامداران بلند مدت ممکن است به عنوان پاداش برای قرار دادن پول خود در شرکت، انتظار برخی از درآمد منظم را به عنوان سود سهام داشته باشند. معامله گرانی که به دنبال سود کوتاه مدت هستند نیز ممکن است دریافت سود سهام سود های فوری را ترجیح دهند.

اغلب اوقات، مدیر شرکت رویکرد متعادلی را اتخاذ می کند. این شامل پرداخت مبلغ اسمی سود سهام و حفظ قسمت زیادی از درامد است.

سود سهام و سود انباشته   

سود سهام را می توان به صورت پول نقد یا سهام توزیع کرد. هر دو شکل توزیع، سود انباشته را کاهش می دهد. پرداخت نقدی سود سهام منجر به خروج وجه نقد می شود و در دفاتر و حساب ها به عنوان کاهش خالص ثبت می شود. از آنجا که شرکت مالکیت دارایی های نقدینگی خود را به صورت سهام نقدی از دست می دهد، ارزش دارایی شرکت را در ترازنامه کاهش می دهد و در نتیجه بر RE تاثیر می گذارد.

از طرف دیگر، گرچه سود سهام منجر به خروج وجه نقد نمی شود، اما پرداخت سهام بخشی از سود بازمانده را به سهام عادی منتقل می کند. به عنوان مثال، اگر شرکتی برای هر سهم در اختیار سرمایه گذاران یک سهم پرداخت کند، قیمت هر سهم به نصف کاهش می یابد زیرا اساسا تعداد سهام دو برابر می شود واز آنجا که این شرکت با اعلام سود سهام هیچ ارزش واقعی ایجاد نکرده است، قیمت هر سهم در بازار متناسب با نسبت سود سهام تنظیم می شود.

اگرچه ممکن است افزایش سود سهام بر ترازنامه شرکت تاثیر نگذارد زیرا قیمت بازار  به طور خودکار تعدیل می شود، اما ارزیابی هر سهم را کاهش می دهد، که در حساب های سرمایه منعکس می شود و در نتیجه   REرا تحت تاثیر قرار می دهد.

یک شرکت متمرکز بر رشد ممکن است به طور کلی سود سهام پرداخت نکند یا مبالغ بسیار کمی پرداخت کند، زیرا ممکن است ترجیح دهد از سود انباشته برای تامین مالی فعالیت هایی مانند تحقیق و توسعه، بازاریابی، نیاز های سرمایه در گردش، هزینه های سرمایه ای و خرید ها برای دستیابی به هزینه های اضافی استفاده کند. یک شرکت ممکن است گزینه های زیادی نداشته باشد یا ممکن است تقسیم سود سهام را ترجیح دهند. چنین شرکت هایی RE  کم دارند.

درآمد پایدار در مقابل درآمد

در آمد و سود انباشته در ارزیابی سلامت مالی یک شرکت مهم است، اما جنبه های مختلف تصویر مالی را برجسته می کند. درامد در بالای صورت سود قرار می گیرد و اغلب هنگام توصیف عملکرد مالی یک شرکت به عنوان شماره اصلی شناخته می شود. درآمد پولی است که یک شرکت در طی یک دوره، قبل از کسر هزینه های عملیاتی و سربار، تولید می کند. در بعضی از صنایع، درآمد ناخالص فروشی نامیده می شود، زیرا رقم ناخالص قبل از کسر است.

محدودیت های سود پایدار 

رقم مطلق سود انباشته طی سه ماه یا یک سال خاص ممکن است بینش معناداری ارائه نکند. مشاهدات آن درطی یک دوره زمانی فقط نشان دهنده ی روند میزان اضافه شدن یک شرکت به سودهای بازمانده است. به عنوان یک سرمایه گذار، مایلید موارد بیشتری را استنباط کنید. مانند بازدهی که سود انباشته ایجاد کرده است.

کسب درآمد به ارزش بازار

روشی برای ارزیابی میزان موفقیت شرکت در استفاده از پول پس انداز شده این است که به فاکتور اصلی به نام  “بازدهی بازمانده از ارزش بازار” توجه کنیم. این در طی یک دوره ی زمانی محاسبه می شود و تغییر قیمت سهام را در برابر سود خالص حفظ شده توسط شرکت ارزیابی می کند.

نحوه بدست آوردن سود و زیان انباشته از سایت کدال

ابتدا وارد وبسایت کدال شده و در قسمت جستجوی اطلاعیه ها نام شرکت  مورد نظر را جستجو کرده. بعد از وارد کردن نام شرکت، در قسمت گروه اطلاعیه ها، روی”اطلاعات و صورت مالی سالانه” کلیک کنید. سپس تیک گزینه “فقط زیر مجموعه ها” را برداشته و روی دکمه جستجو کلیک کنید.

با زدن دکمه جستجو، آخرین اطلاعیه های مربوط به شرکت بارگزاری می شود. در اطلاعیه های موجود اطلاعیه مربوط به دوره ۹ ماهه را انتخاب می کنیم چرا که از نظر زمانی جدیدترین اطلاعیه می باشد.

در این صفحه از قسمت “اطلاعات و صورت های مالی میان دوره ای” گزینه “صورت وضعیت مالی” یا همان ترازنامه را انتخاب کنید. با انتخاب صورت وضعیت مالی، در گزارش پیش رو در زیرگروه حقوق مالکانه، سود و زیان انباشته قابل مشاهده است.

سوالات متداول

در ادامه سوالاتی که امکان دارد برای شما در رابطه با موضوع «زیان انباشته و سود انباشته» بوجود بیاید، آماده کرده‌ایم: