سکوی سرعت آشنایی با کلاس های مسابقات اتومبیلرانی (بخش اول)

به جرئت می توان مسابقات اتومبیلرانی که هر ساله در اقصي نقاط دنیا برگزار می شوند، مهیج ترین نوع مسابقات دانست.جایی که دانش فني و استراتژی تيم هاي شركت كننده  برای  رسیدن به بیشترین سرعت دست به دست هم می دهند ،تلاشي كه نتيجه اش تجربه ي بالاترين سطح لذت در رانندگي خواهد بود.در این مقاله از رینگ اسپورت قصد داریم تا با انواع قالب ها و کلاس های مسابقات اتومبیلرانی  و به طورکلی با کلاس های مسابقات اتومبیلرانی در دنیا بيشتر آشنا شويم.

مسابقات چرخ باز (Open wheel Racing)

 در Open wheel racing که از لحاظ تکنیکی بالاترین سطح موتوراسپورت به حساب مي آيد ، از ماشین هایی تک سرنشین  که مخصوص مسابقه دادن ساخته شده اند ، استفاده می شود که اصطلاحا  ” چرخ باز” هستند، اين كلمه به اين  معنی است که طراحي آن ها به گونه اي امی باشد كه چرخ ها خارج از گلگیر و بدنه قرار می گیرند.مسابقات چرخ باز خود به سه گروه تقسیم می شوند:

• کارتینگ یا کارتریسینگ

 سطحی از مسابقات موتوراسپورت است که معمولا به عنوان نقطه شروع رانندگانی که می خواهند به رده های بالای مسابقات موتوراسپرت (مانند فرمول یک) برسند در نظر گرفته می شود.

رانندگان جوان و تازه کار در کارتینگ با تکنیک های رانندگی رقابتی و حرفه ای آشنا می شوند.

از شاخص ترین قهرمانان فرمول یک که قبلا در کارتینگ فعال بودند می توان از آیرتون سنا، مایکل شوماخر، سباستین فتل و لوییس همیلتون نام برد. در کارتینگ از ماشین هایی به نام کارت ((Kart  یا  Go-Kart)) استفاده می شود.

کارت های حرفه ای که برای مسابقات طراحی می شوند (سوپرکارت ها) مي توانند در كمتر از ٣ ثانيه سرعت خود را از صفر به ١٠٠ كيلومتر در ساعت برسانند و می توانند به حداکثر سرعت ۲۶۰ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کنند .

سريع ترین کارت دنیا Daymak C5 Blast نام دارد که تماما الکتریکی است و می تواند در کمتر از یک و نیم ثانیه به سرعت ٦٠ مايل بر ساعت (٩٦ كيلومتر بر ساعت)برسد.

مسابقات کارتینگ در ۳ قالب Sprint Racing ( حدود ۱۵ دقیقه دور زدن در پیستی با طول مابين ٤٠٠ تا ١٦٠٠ متر مسير مارپيچ همانند مسابقات قهرمانی جهان کارتینگ )،ریسینگ استقامتی ( دور زدن در پیستی با طول ۲.۴ تا ۶.۴ کیلومتر به مدت ۳۰ دقیقه الی ۲۴ ساعت مانند مسابقات ۲۴ ساعته کارتینگ لمانز) و ریسینگ سرعتی (۴-۲۰ دور زدن در پیست های دایره ای و اسفالت که از ۱۶۰ تا ۴۰۰ متر طول دارند) برگزار می شوند. 

•  مسابقات فرمول :

 مسابقات فرمول جذاب ترین مسابقات اتومبیلرانی هستند که در ۵ کلاس برگزار می شوند.بالاترین سطح و مهم ترین کلاس آن، فرمول یک است. ورزشی به قدمت هفتادسال که در آن مهارت رانندگان ، تکنیک و فناوری مهندسی تيم ها در بالاترین سطح  قرار دارد .

به علت اسپانسرینگ قوی و بودجه های کلاني كه صرف فرمول يك می شود ،خودروهاي اين رشته ورزشي هرساله پیشرفت چشمگیری می کنند ، به طوری که در طی اين سالیان فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی FIA)) اقدام به وضع قوانین محدودکننده کرده است ؛ (به عنوان مثال در تغییرات قوانین سال ۲۰۱۴  ماشین های مدرن فرمول یک باید موتور های ۴ زمانه، ۱.۶ لیتری وربوشارژ و V6  از نوع DOHC  داشته باشند که حداکثر قدرتي مابین ۷۲۰ تا ۷۵۰ اسب بخار توليد كنند به عنوان مثالي ديگر در سال ۲۰۰۹ سوخت گیری در میانه مسابقه به دلیل مدیریت هزینه و ایمنی ممنوع شد) اما حتی این قوانین و محدودیت ها هم نتوانست مانع پیشرفت و نو آوری در فرمول یک شود

و هر ساله شاهد رکورد زنی های متعددي در پیست های مختلف فرمول یک سراسر جهان هستیم.

۲- فرمول یک

جایی که بیشتر رانندگانی جوان در آن به رقابت می پردازند تا در صورت دیده شدن، جذب تیم های فرمول یک شوند. به طوری که ستارگان فرمول دو معمولا در فصل بعد با یکی از تيم هاي فرمول يك قرارداد همكاري امضا مي كنند.

مهارت و تكنيك رانندگان در اين كلاس حرف اول را می زند و بر خلاف فرمول يك درت ماشين هاي مورد استفاده و دانش فني تيم هاي حاضر در مسابقات در درجات بعدي قرارمی گیرد.  دليل اين امر آن است  که اصول طراحي تمامي  خودرو ها در فرمول دو عموما مشابه بوده و تیم مهندسان مسابقه برای همه تیم ها یکسان است. به همین دلیل اختلاف فاحشی میان سازندگان (مانند فرمول یک) وجود ندارد.

طبق قوانین سال ۲۰۲۰، موتور های فرمول دو باید موتورهای ۳.۴ لیتری V6 سینگل توربو شارژ با حداکثر توان ۶۲۰ اسب بخار باشند . ماشین های فرمول دو حداكثر سرعتي معادل ۳۳۵ کیلومتر بر ساعت و صفر تا صد ۲.۹ ثانیه را دارا هستند

۳- فرمول سه

فرمول سه میدانی برای تبدیل شدن از یک راننده آماتور به راننده ای حرفه ای می باشد. همانند فرمول دو، اصول طراحي ماشین ها در فرمول سه مشابه است و حتی همه آنها توسط یک سازنده ایتالیایی ساخته می شوند. موتور های استفاده شده در این مسابقات موتورهای ۳.۴ لیتری ۶ سیلندر با حداکثر توان ۳۸۰ اسب بخار هستند.

۴- فرمول ۴

نیز از کلاس های فرمول است که سطحی میانی بین کارتینگ و فرمول محسوب می شود.

در گذشته  به علت مدیریت هزینه در این  كلاس ماشين ها در يك سطح  طراحي و ساخته می شدند، اين درحالي است كه امروزه خودرو ها تيم هاي شركت كننده می توانند تفاوت هایی با يكديگر داشته باشند . البته موتور مورد استفاده بايد محدود به موتورهای ۴ سیلندر ۱.۶ لیتری با نهایت توان ۱۶۰ اسب بخار باشد.

آخرین کلاس مسابقات فرمول کلاسی است که با سایر کلاس ها تفاوت های عمده ای دارد .

۵- فرمول E

کلاسی  که اگرچه پیش بینی می شود در آینده جای فرمول یک را بگیرد اما در حال حاضر با فرمول یک اختلاف سطح بسیار زیادی دارد

فرمول E كلاسي از مسابقات مخصوص خودروهاي برقي است  که از سال ۲۰۱۴ به طور رسمي فعاليت خود را اغاز كرده است . 

ماشین های حاضر در فرمول E  می توانند با حداکثر قدرت ۲۵۰ کیلووات در ايده آل ترين حالت قدرتی معادل ۳۳۵ اسب بخار را توليد كنند. می توان گفت که فرمول E  کلاسی برای آینده ست که كمپاني هاي به نام جهان خودرو مانند  آئودی ، BMW  و پورشه تصمیم به سرمایه گذاری  بر روي  آن گرفته اند.

۳-ایندی کار(indycar)

مسابقات IndyCar نیز یکی از کلاس های مسابقات اتومبیلرانی از مسابقات چرخ باز هستند که در امریکا  برگزار می شوند. موتورهای این کلاس از مسابقات موتورهای ۲.۲ لیتری، V6 و تویین توربوشارژ هستند که توسط دو کمپانی شورلت و هوندا ساخته می شوند.

ماشین های این دسته از مسابقات از لحاظ ساختاری شباهت بسیاری با ماشین های کلاس فرمول یک دارند ، به طوری که در نگاه اول ممکن است ماشین های فرمول یک و IndyCar با يكديگر اشتباه گرفته شوند ولی این مسابقات تحت قوانین متفاوتی اداره می شوند و حتی از پیست های متفاوتی نيز استفاده می کنند.

برخی از مسابقات IndyCar در پیست های oval (دایره ای) برگزار می شوند و لازم به ذكر است که اين گونه پیست ها در مسابقات فرمول مورد استفاده قرار نمی گیرند.

به طور کلی ماشین های فرمول یک از تکنولوژی های پیشرفته تری در زمینه ایرودینامیک برخوردار هستند واز  ترمز های قوی تری نيز سود می برند با اين حال ماشین های IndyCar به اين دليل که مسیرهای مستقیمی بیشتری را طی می کنند به حداکثر سرعت بالاتری نسبت به ماشین های فرمول یک دست پيدا می کنند، به طوری که رکورد سریع ترین ماشین IndyCar ، ۴۱۰کیلومتر بر ساعت است.

درحالي كه  سريع ترين رکوردي كه در  فرمول یک به ثبت رسيده  در حدود ۳۷۲ کیلومتر بر ساعت می باشد. قطعا به علت جهانی بودن فرمول یک این مسابقات از محبوبیت بیشتر و اسپانسرینگ قوی تری برخوردار هستند و همين امر به سازندگان این امکان را می دهد تا همه ساله  بتوانند ماشین هایي را توليد كنند كه از بالاترين دانش و تكنولوژي فني سود ببرند.

كلاس هاي مسابقاتی که بررسی کردیم، انواع مهمی از مسابقات موتوراسپرت هستند که تحت عنوان مسابقات open wheel یا چرخ باز طبقه بندی می شوند اما قطعا دنیای مسابقات اتومببیلرانی محدود به این مسابقات نیست.

 قطعا دنیای فرمول یک گسترده تر از آن است که به سادگی بتوان به آن پرداخت. به همین دلیل ، در مقالات های بعدی  کلاس های مسابقات اتومبیلرانی به طور مفصل و جداگانه ظرافت های مهندسی و تکنولوژی های روز، قوانین، تیم ها، رقابت ها و تاریخ این ورزش مهم و پرطرفدار را بررسی خواهیم کرد.